Przyczyn wad zgryzu możemy doszukiwać się już we wczesnym dzieciństwie pacjenta, a nawet w okresie prenatalnym. Niekiedy ich pojawienie się jest kwestią dziedziczenia, a czasem problemem nabytym. Co może prowadzić do zaburzeń w tym zakresie? Przyjmowanie niektórych leków przez ciężarną, podawanie smoczka noworodkom, karmienie butelką niemowlaków czy złe nawyki, jak choćby ssanie kciuka, nagryzanie policzków, zasysanie wargi i wiele innych. Przyczyną wad zgryzu jest nieodpowiednia praca jamy ustnej malucha podczas pobierania pokarmu. Źle dobrany smoczek butelki lub zbyt częste używanie go jako uspokajacza ma negatywny wpływ na napięcie mięśni twarzy. Dużą rolę odrywa też sposób ułożenia pociechy podczas karmienia, odpoczynku i snu – tutaj warto zasięgnąć porady doradcy laktacyjnego, położnej lub pediatry.
Na niektóre przyczyny rodzice nie mają wpływu, innym mogą próbować zapobiegać. Niestety nawet wtedy nie ma pewności, że wada zgryzu nie powstanie np. u dziecka w wieku przedszkolnym czy szkolnym. Próchnica zębów mlecznych powoduje ich przedwczesną utratę, co jest częstą przyczyną powstawania problemów zgryzowych. Służą one nie tylko – co oczywiste – odżywianiu, ale utrzymują prawidłowe rozstawienie uzębienia. Powstała w skutek przedterminowego wypadania zębów pusta przestrzeń w łuku zębowym powinna zostać podtrzymywana w procesie leczenia. Szacuje się, że intensyfikacja problemu ma miejsce w okresie dojrzewania, a zaczyna się już od 7. roku życia, czyli w momencie pojawiania się zębów stałych.
O wadzie zgryzu mówimy wtedy, gdy łuki zębowe dziecka są ułożone nieprawidłowo same lub względem siebie. Czasem, gdy problem jest bardziej zaawansowany zaburzenia są widoczne nawet przy zamkniętych ustach – rysy twarzy są asymetryczne, broda wysunięta do przodu, policzki nieco zapadnięte. Każdą niepokojącą zmianę należy skonsultować z dentystą dziecięcym. Szczególnie niepokojące jest:
Alarmujące sygnały mogą świadczyć o rozwijającej się wadzie zgryzów, dlatego warto zawczasu skonsultować swoje obawy. Im szybsza reakcja tym większa szansa na poprawę komfortu pacjenta, a także jego wyglądu, który staje się coraz istotniejszy z wiekiem.
Obserwowanie zachowania dziecka i odpowiednio szybkie reagowanie na niepokojące objawy ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu i leczeniu wad zgryzu.
Jeżeli to możliwe, już w okresie niemowlęcym należy zadbać o to, by dziecko było karmione metodą naturalną. Ssanie piersi wymaga od malca wysiłku, pobudzając do pracy mięśnie twarzy. Dzięki temu szczęka nabiera odpowiednich kształtów. Wybierając karmienie przy pomocy butelki, szczególną uwagę trzeba zwrócić na formę smoczka – powinien on jak najbardziej przypominać sutek. Szeroka podstawa i niewielki otwór (przygotowane mleko nie powinno swobodnie się wylewać) powinny stymulować dziecko do podjęcia pracy całą jamą ustną.
Warto pilnować, aby nie przedłużać niepotrzebnie czasu karmienia butelką – korzystanie z kubeczków wspomaga prawidłowy rozwój mięśni żuchwy. Wraz z rozwojem dziecka, po około roku od narodzin, należy zmieniać konsystencję pokarmu i zapewniać jego różnorodność – pomoże to w nauce gryzienia i żucia.
Nawyki takie jak ssanie palców, ubrań, obgryzanie paznokci i ołówków powinny spotkać się z szybką reakcją rodziców. Takie nawyki mają niekorzystny wpływ na rozwój zgryzu i powinny być niwelowane.
Nie można lekceważyć chorób zębów mlecznych. Oczywiście – są one stanem przejściowym w rozwoju człowieka, jednak mają ogromny wpływ na kształtowanie się szczęki i żuchwy. Przejawy próchnicy powinny być leczone i kontrolowane przez lekarza nawet w początkowych stadiach.
Niepokojące objawy zawsze powinny być konsultowane z dobrym stomatologiem i ortodontą. Im wcześniej choroby zębów i wady zgryzu zostaną zdiagnozowane, tym większa jest szansa na ich całkowite wyeliminowanie.
W procesie leczenia często wykorzystywany jest aparat ortodontyczny – stały lub ruchomy. Plan postępowania zostanie dopasowany do wieku i stanu zdrowia pacjenta. Choć obecnie nie ma granicy wiekowej leczenia, warto podjąć je jak najszybciej – wraz z wiekiem wzrasta ilość czasu, jaki jest potrzebny do skorygowania wad.
Wróć do bloga
